Zgodnie z ustawą z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz.U. z 2020 r. poz.821 z późn. zm.) rodziny przeżywające trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo – wychowawczych mogą otrzymać wsparcie od Gminy w postaci Asystenta Rodziny. Asystenta do danej rodziny kieruje Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej na wniosek pracownika socjalnego.
Wsparcie asystenta rodziny kierowana jest do rodzin przeżywających trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczej:
- z wieloma problemami (doświadczające minimum dwu spośród wymienionych w ustawie o Pomocy Społecznej trudnych sytuacji życiowych m.in. bezrobocia, bezdomności, ubóstwa, sieroctwa, niepełnosprawności, długotrwałej lub ciężkiej choroby, przemocy w rodzinie, bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzeniu gospodarstwa domowego, alkoholizmu lub narkomanii, zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej), w których wychowują się małoletnie dzieci,
- zagrożonych wykluczeniem społecznym lub wykluczone społecznie (tj. znajdujące się w sytuacji uniemożliwiającej lub znacznie utrudniającej funkcjonowanie rodziny i pełnienie przez jej członków ról społecznych, uczestnictwo w życiu społecznym, prowadzące lub stwarzające zagrożenie dziedziczenia statusu osoby wykluczonej na następne pokolenia), w których wychowują się małoletnie dzieci, lub których dzieci zostały okresowo umieszczone w pieczy zastępczej.
Asystent rodziny realizuje swoje zadania w miejscu zamieszkania rodziny oraz innych miejscach aktywności społecznej rodziny.
Głównym celem pracy Asystenta Rodziny jest osiągnięcie przez rodzinę takiego poziomu stabilności życiowej i odpowiedzialności za własne życie, który pozwala jej – o ile to możliwe – na samodzielne funkcjonowanie i wychowywanie dzieci. Cel ten jest realizowany m.in. poprzez pomoc we wzmacnianiu rodziny i wzbudzenie motywacji członków rodziny do rozwiązywania problemów i realizacji nałożonych celów, pomoc w rozwiązywaniu podstawowych problemów socjalnych i zdrowotnych rodziny, wsparcie w rozwiązywaniu dominujących problemów psychologicznych u członków rodziny, tworzenie warunków do wzrostu umiejętności wychowawczych rodziców i rozwiązanie podstawowych problemów opiekuńczo-wychowawczych, tworzenie warunków do wzrostu umiejętności społecznych i aktywności społecznej rodziny, motywowanie do podnoszenia kwalifikacji zawodowych dorosłych członków rodziny oraz ich aktywności zawodowej.
Zakres zadań Asystenta Rodziny obejmuje cztery obszary:
- bezpośrednią pracę z rodzicami,
- bezpośrednią pracę z dziećmi,
- działania realizowane na rzecz dziecka i rodziny,
- organizację własnej pracy.
Mówiąc o funkcji Asystenta Rodziny można wyodrębnić:
- funkcję wsparcia psychiczno – emocjonalnego,
- funkcję opiekuńczą,
- funkcję doradczą,
- funkcję diagnostyczno – monitorującą,
- funkcję mediacyjną,
- funkcję wychowawczą.
Zadania Asystenta Rodziny określa art. 15.1 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej:
1) opracowanie i realizacja planu pracy z rodziną we współpracy z członkami rodziny i w konsultacji z pracownikiem socjalnym;
2) opracowanie, we współpracy z członkami rodziny i koordynatorem rodzinnej pieczy zastępczej, planu pracy z rodziną, który jest skoordynowany z planem pomocy dziecku umieszczonemu w pieczy zastępczej;
3) udzielanie pomocy rodzinom w poprawie ich sytuacji życiowej, w tym w zdobywaniu umiejętności prawidłowego prowadzenia gospodarstwa domowego;
4) udzielanie pomocy rodzinom w rozwiązywaniu problemów socjalnych;
5) udzielanie pomocy rodzinom w rozwiązywaniu problemów psychologicznych;
6) udzielanie pomocy rodzinom w rozwiązywaniu problemów wychowawczych z dziećmi;
7) wspieranie aktywności społecznej rodzin;
8) motywowanie członków rodzin do podnoszenia kwalifikacji zawodowych;
9) udzielanie pomocy w poszukiwaniu, podejmowaniu i utrzymywaniu pracy zarobkowej;
10) motywowanie do udziału w zajęciach grupowych dla rodziców, mających na celu kształtowanie prawidłowych wzorców rodzicielskich i umiejętności psychospołecznych;
11) udzielanie wsparcia dzieciom, w szczególności poprzez udział w zajęciach psychoedukacyjnych;
12) podejmowanie działań interwencyjnych i zaradczych w sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa dzieci i rodzin;
13) prowadzenie indywidualnych konsultacji wychowawczych dla rodziców i dzieci;
14) prowadzenie dokumentacji dotyczącej pracy z rodziną;
15) dokonywanie okresowej oceny sytuacji rodziny, nie rzadziej niż co pół roku;
16) monitorowanie funkcjonowania rodziny po zakończeniu pracy z rodziną;
17) sporządzanie, na wniosek sądu, opinii o rodzinie i jej członkach;
18) współpraca z jednostkami administracji rządowej i samorządowej, właściwymi organizacjami pozarządowymi oraz innymi podmiotami i osobami specjalizującymi się w działaniach na rzecz dziecka i rodziny.
Osoby zainteresowane uzyskaniem wsparcia powinny kontaktować się z pracownikami socjalnymi Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Warlubiu lub bezpośrednio z Asystentem Rodziny. Wsparcie udzielane jest bezpłatnie.
Wykaz aktów prawnych
